kolęda

Kolęda

Młodzi mają problem ze startem. Jak ich starzy nie ustawią finansowo to im ciężko. Bardzo im ciężko. Są młodzi mają marzenia. Nie chcą w siedzieć w Biedronce na kasie, ani kręcić betonu na budowie. Chcą kręcić filmy, albo śpiewać piosenki i dzięki temu siedzieć na kasie. Tylko, że o dziwo, rynek mamy taki, że nikt im nie chce za to płacić. Zrezygnowani, zdesperowani, myśląc wciąż o łatwym zarobku rezygnują z marzeń, kobiety zaczynają robić za dziwy, faceci za handlarzy. Te historie nigdy nie kończą się dobrze.

Dlatego podpowiadam jak zarobić na swojej twórczości. Trzeba wyjść do ludzi.

Za młodu chciałem zostać pisarzem. Napisałem książkę, z której byłem bardzo dumny. Świetny pomysł, realizacja, humor, zaskakujące zakończenie, rzadko można spotkać taki dobry utwór literacki. Rozesłałem do 20 wydawnictw, widząc już siebie na targach książki obleganego przez czytelników żądnych autografu. Minęły miesiące potem lata i nikt się nie odezwał. W między czasie stwierdziłem, że może łatwiej będzie z krótką formą. Opowiadań machnąłem jakiś tuzin i słałem na do wydawnictw, gazet, na konkursy. Były dobre. Mnie się podobały o wiele bardziej, niż te przez nich publikowane.

Po roku bez odpowiedzi, doszedłem do wniosku, że to jedna wielka banda znajomków, w której jeden, drugiemu rękę myje. Drukują nawzajem tylko swoje nędzne wypociny, a wszystkich utalentowanych, którzy bez problemu zajęliby ich miejsce, zbywają milczeniem. Miałem się już poddać, ale zdecydowałem, że mam w dupie te komercyjną klikę. Nie chcą mnie promować to „ha im w de”, sam się wypromuję. Kupiłem na pchlim targu starą maszynę do pisania, stolik, rybackie krzesełko, wydrukowałem kilkaset kopii krótkich opowiadań, i usiadłem z tym wszystkim, przed wejściem do największego centrum handlowego w mieście. Natężenie ruchu w tym miejscu nigdy nie maleje, oscylując bez przerwy w górnych granicach skali. Wywiesiłem pod stołem jeszcze baner z napisem  „Nawet kiepski poeta musi jeść.” – i z całą mocą zacząłem naparzać w klawisze. Stukot maszyny do pisania przyciągał ciekawskich, za co łaska każdy dostawał jedno z opowiadań. I co się okazało?

Da się żyć nawet z tak kiepskiego pisarstwa jak moje. Dlatego wszystkim mówię wyjdź do ludzi, a na bank zarobisz coś na swoim występie. Muzykom jest łatwiej, wystarczy instrument i już dzielą się swym talentem.

Te chłopaki mieli nadzieję żyć z tego co najbardziej kochali czyli muzyki. Ale pochodzili z zapadłej wsi. Gdzieś na rubieżach kraju. Mieli chęci, mieli pomysły. Perkusista naciągnął wyprawioną skórę wieprza, na beczkę po kiszonych ogórkach, a syn drwala grał na pile. Brakowało im instrumentów. Ale skąd wziąć na sprzęt? Nie zajeżdżała do nich ekipa „Voice of Poland”, nie zajeżdżali z nagrodami „Mam talent”. Nie stać ich było na kolejowy bilet. Tylko kamień zielony z przeboju Rodowicz się zgadzał. Porośnięty mchem od północy wielki otoczak, leżący na otwartym polu. To przy nim się spotykali i próbowali… tanie wina w szczególności. Dlaczego akurat tam? Bo żadnego hiper-marketu w okolicy nie wybudowano. Gdyby stanęli pod kościołem ze swoim repertuarem, beczką i piłą, wyszliby na głupków. Wszyscy znali ich tu od niemowlaka, i za taki występ na całe życie przylgnęłaby do nich łatka idiotów. W takich zamkniętych środowiskach zdanie sąsiadów wciąż jeszcze wiele znaczy. I ustawia człowieka w hierarchii.

I co pan nam poradzi, jak pan takiś mądra głowa? –zapytali mnie mailowo.

- Wstydzą się pokazać, ale muszą wyjść na scenę? - I wtedy przypomniał mi się zwycięzca Eurowizji „Lordi”. Gość kiepsko śpiewał i pewnie się tego wstydził, dlatego założył maskę. O dziwo ludzie przestali zwracać uwagę  na jego wokal, a zakochali się przebraniu które było bardzo fikuśne. Wpadłem szybko na pomysł, że najlepsza ku temu okazja na tradycyjnej wsi, to oczywiście kolędowanie. Przebrać się można nie do poznania. A im bardziej wymyślne postacie Turonia, Śmierci, Diabła czy Cygana tym ludzie mniej będą zwracać uwagę na to co śpiewacie.

Posłuchali mojej rady i niby wszystko się udało, bo ludzie otwierali im chętnie i każdy zachwycony był strojami. Repertuar zgrali cały i nikt nie protestował, a mimo to na instrumenty nie uzbierali. Nikt nie dawał im pieniędzy. Kobiety nagradzały ciastem, mężczyźni okowitą. Perkusista roztył się jak beka, wokalista przepalił gardło, a syn drwala tylko pili i pili i się zapili. I tak skończyła się ich kariera.

Tekst jednej z ich kolęd, którą ktoś ukrył w gwieździe betlejemskiej, która spadła mi wczoraj do ogródka dotyczy oczywiście odwiedzin.

Four give me*

1

Powrót czeka mnie

Oddech mam nieświeży

Ty nie przespałaś nocy

By się w drzwiach ze mną zmierzyć

Lepiej kładź się już spać

Lepiej mi nie dopieprzaj

Chyba nie mam ochoty

Sytuacji polepszać

ref

Musisz mi wybaczyć

Choć nie będę tłumaczył

Po raz czwarty to samo

Zaraz czwarta rano

2

Przecież wiem, że jest źle

Że zrypałem sprawę

Tu nie chodzi o kolegów

Czy o dobrą zabawę

To jest głębsza psychoza

Od czasów pradziada

Taka w głowie pętelka

Taka męska wada

ref

Musisz mi wybaczyć

Choć nie będę tłumaczył

Po raz czwarty to samo

Zaraz czwarta rano

3

Dziś nie będę się mądrzył

Odpuść sobie poradę

Z filozofią dam spokój

Mogę nasrać w szufladę

Śmierdzę bo mam takie prawo

I w ubraniu chcę leżeć

Nie wykopuj mnie z łóżka

Bo agresjamnie bierze

Mogę w mordę przywalić

Damski bokser być mogę

Ty mnie policją nie strasz

Ci przysięgam pod Bogiem

Nie doczekasz przyjazdu

Dom rozpieprzę kochana

Więc się lepiej uspokój

I wytrzymaj do rana

Czwarty raz w tym tygodniu.

ref

Musisz mi wybaczyć

Choć nie będę tłumaczył

Po raz czwarty to samo

Zaraz czwarta rano


* Tytuł po angielsku, nie dlatego, że chcieli robić karierę za granicą. Wszystko przez ich nieśmiałość. Nie potrafili tak prosto z mostu wypalić: Za występ cztery złote się należy gospodarzu. (tyle akurat, jak wyliczyli wystarczyłoby na instrumenty, oczywiście pod warunkiem, że każdy mieszkaniec wioski dałby im taką kwotę ). Dlatego swą prośbę o datek, tak jak twarze zakamuflowali. Jak wiemy nie wyszło im to na dobre.

kołysanka

Kołysanka

Jedna tonacja, siedem dźwięków, plus pięć półtonów. 12 nutek maglowanych od wieków tam i z powrotem. Ile kombinacji da się z tego ułożyć? Nie jest to szachownica 64 polowa, za którą mędrzec Sessa chciał tylko jedno ziarenko na pierwszym polu, a na każdym kolejnym podwojoną ilość ziaren. I choć żądanie wygląda dość niepozornie, suma ziaren na końcu wynosi 18,5 tryliona. Z 12 nut nie da się wyciągnąć tylu kombinacji.

A oni ciągle próbują. Od setek lat próbują. Miliony grajków próbuje, setki tysięcy zespołów zachodzą w głowę jak z dwunastu nutek ułożyć coś nowego. Panowie zawoła ktoś rozsądny. To jest nie możliwe. Wszystko kombinacje już wykorzystaliście. Wszelkie kombinacje nutowe ktoś wymyślił już przed wami.

Przecież można grać w różnym tempie, stosować pauzy, zmieniać długość dźwięków zaperzy się jakiś młodociany kompozytor. 12 nut razy wszystkie możliwe tempa to wciąż kropla, w morzu dziesiątków milionów muzyków, co dzień poszukujących przeboju.

Ale w zespole gra kilku muzyków i każdy z nich może wykorzystać powyższe możliwości, a to już stwarza pięć, sześć razy więcej opcji. Do tego brzmień instrumentów jest zatrzęsienie, to stwarza jeszcze większy potencjał. Do tego rozmaite style jest metal, rap, discko, rock, jazz. I wszystko w wielu odmianach.

 Na pewno są jeszcze pokłady w muzyce. Jeszcze można być świeżym, niebanalnym? Jest ciężko. Ale da się. Najlepszym przykładem był ten chłopak z łagodnym głosem.

Choć był uzdolniony wokalnie, szybko zrezygnował z marzeń o zostaniu muzykiem. Wszystkie możliwe hity już ktoś przed nim zaśpiewał. Teraz nie trzeba umieć śpiewać, tylko mieć pomysł jak to sprzedać. Nie miał. Żona i dzieci, też się na tym nie znali. Tylko jeść, pić i o smartfony wołali. Żeby zapewnić im życie w dostatku, trzeba było oprócz głównego etatu, brać wszystkie możliwe nadgodziny, a w czasie wolnym wykonywać nadarzające się fuchy. Tak jak i wielu frankowiczom, praca wypełniła mu życie. Buntował się. Nie chciał pusty w środku obudzić się na emeryturze.   Łaknął  kultury, duchowej strawy, rozrywki, ale umęczony 80 godzinnym tygodniem pracy, nie miał siły wyjść w sobotę wieczorem by się bawić. Marzył tylko by położyć się i… sen mimo zmęczenia nie przychodził. Wciąż tłukły mu się po głowie myśli, że darowany mu cud życia, przepadnie, wrzucony w wir strumienia roboczo-godzin.  Jedynym sposobem aby zagłuszyć ten szmer, stał się dźwięk telewizora. Przy okazji też namiastka rozrywki i kultury, której pragnął. Był wściekły, kiedy żona, bez pytania próbowała mu go wyłączyć zanim zasnął. Jak mogła nie rozumieć, że tego właśnie pragną ludzie umęczeni jak on. Eureka!

 Wymyślił nowy styl. Bez instrumentów, bez wioseł. Żadnych hałasów, perkusji, żadnego biegania po scenie. Przyćmione światło, krzesło, gitara i ten jego łagodny głos. – To już było milion razy! – krzyczą znawcy. – Spokojnie! Nie skończyłem jeszcze. Zamiast miejsc siedzących, materac i łóżko w cenie. Przyjść trzeba tylko z poduszką. Bo każdy lubi swoją. I szereg kołysanek do snu cię na pewno ukoją. Wszyscy chętnie przyjdą, zapłacą by mieć poczucie, że biorą udział w wydarzeniu kulturalnym, by móc obcować z innymi,  a jednocześnie nie silić się na jakieś tańce, głupie rozmowy i bezsensowne upijanie. Krytykom opadły szczęki.

To był strzał w dziesiątkę, ludzie walili tłumnie. Ten koncert to najlepsza chwila ich dnia podniesiona do potęgi ich marzeń. Szybki rozgłos, setki chętnych. Coraz większe sale. Rzucił pracę, inwestował w materace. Repertuar nie miał dla nich znaczenia. Upojeni myślą o spełnionych marzeniach, zasypiali już po drugim numerze. Nie miało znaczenia, że wszystkie jego kompozycje były plagiatami. Wreszcie robił to co kochał i zarabiał na tym pieniądze. Szczęście się do niego uśmiechnęło.

Do czasu.

Był w trasie 3 miesiąc kiedy do prokuratury wpłynęło pierwsze oskarżenie o gwałt. Pewna 30latka twierdziła, że została zgwałcona podczas snu. zajście miało bez wątpienia podczas jego koncertu. Powódka snuła przypuszczenia, iż wokalista korzystając z tego, że wszyscy śpią, dopuścił się na niej czynu lubieżnego. Wkrótce po niej zgłosiły się jeszcze trzy poszkodowane. Nie wziął tego pod uwagę, że niektórzy po ciężkim tygodniu pracy, oprócz patrzenia w kolorowy ekranik, mają jeszcze ochotę sobie podymać.

Żona nie czekając na tłumaczenia, natychmiast podała go o rozwód i alimenty. Co prawda badania genetyczne wykluczyły możliwość ojcostwa, ale przylgnęła do niego łatka, że na jego koncertach gwałcą.

To wystarczyło by interes padł. Został bez pracy, bez rodziny. Otworzył stoisko, ale kto z was chciałby kupić używany materac?

Kiedy wczoraj wynosiłem śmieci, kosz zawalony był starymi prześcieradłami. Żaden archeolog nie przepuści takiej okazji. Na tym polega nasz fach. W jednej z powłoczek znalazłem zmiętoloną kartkę. Pierwszy Hit naszego bohatera:

Sen

1

To był taki piękny moment

Z radości klepałem w uda

Pomysł życia, albo lepiej

Uwierzyłem, że się uda

Nie wiem czy to przez upały

Ludzie padają jak muchy

Mój mózg nie jest jeszcze stary

Za to na me prośby głuchy

Nie przypomni sobie nic

snuje plany na dziś wieczór

jak mam z dziurą w głowie żyć

kiedy pusto na zapleczu

choć butelka na wymianę

byłaby tu jakiś tropem

wyczyszczone jak w portfelu

znów dostaję kopa w żopę.

Ref

Taki miałem piękny sen

Tylko mi pamięci brak

Zapomniałem wszystko w mig

Już nie wrzasnę i have dream

2

Tylko co to za cholera

Skądże dziwne to uczucie

Po co radość mi z pomysłu

Skoro kiwam palcem w bucie

Wciąż dziurawym, z słomy wkładką

W zacerowanej skarpecie

borykając się z zagadką

po co wiecie, że nie wiecie

mózg dotleniam na balkonie

lubię usiąść na poręczy

pocierając dłonią skronie

Po co organ mnie tak męczy

Skoro jest ułomny taki

Rozgrzanego użyć pręta

Mam ochotę na ciemieniu

Pamięta, że nie pamięta

Ref

Taki miałem piękny sen

Tylko mi pamięci brak

Zapomniałem wszystko w mig

Już nie wrzasnę i have dream

3

Kupię na allegro hełm

Za nim dzisiaj się położę

Żaden mózg elektronowy

Zwykłą z metalu obrożę

Może chodziłem bez czapki

Może w ścianę rąbłem głową

Szalikiem otulę uszy

Na to czapkę metalową

To zapewnić mi powinno

Uwięzienie myśli w głowie

Zatrzymuję co urodzę

Takie Alcatraz panowie

Może wreszcie mi się uda

Cudem jakimś, swędem psim

Wypowiedzieć święte słowa

I have a dream.